Deze oude acer burgerianum komt uit een Japanse prive collectie en heeft de laatste jaren niet de zorg gehad die hij nodig heeft. De boom is zwak en veel takken zijn dood en verdroogd. De oude japanse eigenaar zal waarschijnlijk vanwege omstandigheden fysiek niet meer in staat zijn geweest om de boom te verzorgen.
Om deze imposante boom weer te herstellen in zijn oude glorie heb ik voor de komende jaren een plan van aanpak gemaakt. Hieronder kan je zien en lezen hoe ik dit doe, met enige regelmaat zal ik de vorderingen van de boom toevoegen.
De boom is in 2014 erg zwak opgestart. Jaren geleden had de boom al verpot moeten worden.
Dit is niet gebeurt dus heeft de boom zijn pot helemaal gevuld met wortels. Hierdoor is er weinig grond meer aanwezig.De grond kan dus geen water en mest meer bufferen zodat de boom steeds minder kan groeien en ook geen reserves kan opbouwen.Hierdoor zal de boom steeds zwakker gaan groeien en wordt hij vatbaarder voor ziekten en plagen van beestjes en schimmels. Het is dus zaak om eerst de boom weer de kans te geven om te gaan groeien.
Maar eerst moet de boom uit zijn pot.
Hier zie je de imposante voet van de acer. De boom is ongeveer 125 hoog en heeft een voet van ongeveer 60 cm. Geen kleintje dus. Zoals je kan zien groeit er mos op het oppervlak.
Een teken dat het oppervlak vochtig blijft en het water bij een gietbeurt blijft staan, het dringt dus niet makkelijk meer in de grond en de wortels onderin zullen weinig water krijgen.
Met een verpotmes, te koop bij Bonsaiplaza, wordt de wortelmassa van de rand los gesneden. Dit kost erg veel moeite en ook is het mes net niet lang genoeg om tot onderin de pot te komen.
De verankeringsdraden worden doorgeknipt en van bovenuit door de wortelkluit eruit getrokken. Dit lukt niet zomaar vandaar dat er een lange jintang wordt gebruikt om d.m.v. een hefboom beweging de draad eruit te trekken. Daarvoor hou ik een blokje hout tussen de tang en de potrand. Anders zou de potrand beschadigen.
De boom kan nu uit de pot worden genomen. Tenminste dat dacht ik. Er is geen beweging in te krijgen. De wortelkluit zit muurvast. Om deze los te maken neem ik een beitel en een hamer waarmee ik om de 2 cm. tussen de wortelkluit en de potrand timmer. Voorzichtig anders kan de pot breken. Na een uurtje ben ik rond en doe ik nog een poging om de boom uit de pot te tillen.
Langzaam komt de boom los.
Hier is goed te zien hoe compact de wortelkluit is. Er zit weinig tot geen grond meer tussen de wortels en de kluit is een grote compacte massa in de vorm van de pot.
Uitkammen van de wortels kan ik wel vergeten. Er is gewoonweg niets te kammen. De wortelhaak komt amper in de kluit en is dan nog niet te bewegen. Dus pak ik de handzaag om er een plak van af te zagen. Zo zaag ik er twee plakken af van 2 cm dik. Dan pas is er een mogelijkheid om de kluit uit te kammen.
De kluit wordt uitgekamd en lichter gemaakt. In totaal is er nu ruim twee derde van de wortels verwijdert. Niet alleen aan de onderkant worden wortels verwijdert maar ook aan de zijkant en bovenkant van de kluit. Er is geen tot weinig akadama meer aanwezig tussen de wortels. Hierdoor kan er dus ook geen vocht en mest gebufferd worden. Een wonder dat de boom het tot nu toe heeft overleefd. Nu wordt ook de omvang van de wortelvoet goed duidelijk. Deze is erg massief.
Door het weghalen van de wortels wordt duidelijk dat de boom zelfs nog iets hoger opgepot kan worden.
De pot wordt schoongemaakt en er worden nieuwe netjes over de afwateringsgaten geplaatst. Daarna worden er nieuwe verankeringsdraden door de gaten getrokken. In dit geval vrij dikke draden die de boom weer op zijn plaats kunnen houden. De dikke onderlaag bestaat uit akadama en kiryu. Er zijn heel wat wortels verwijdert dus de boom krijgt veel ruimte en grond om weer in te groeien.
Daarna wordt de boom weer in de pot gezet. Er is weinig speling tussen de wortelvoet en de potwand. In de breedte is dat nog maar 3 centimeter. Hierdoor zal het afvullen lastig worden.
De pot wordt verder afgevuld met een mengsel van akadama en kiryu.
Met vingers en een stokje worden de ruimten tussen de wortels voorzichtig gevuld. Dit tot ongeveer 2/3 van de pot. Spandraden worden over de wortelvoet gelegd en wanneer de boom goed in de juiste stand staat worden deze aangetrokkenen gefixeerd. Nog wat grondmengsel erin en dan wordt de pot voorzichtig getrommeld met een rubber hamer. Hierdoor zakt het grondmengsel in de loze ruimten, dit lukt alleen als je de pot vult met een droog mengsel. Als toplaag komt er een laag akadama in de pot. Dit ziet er beter uit en zorgt ervoor dat de bovenlaag minder snel uitdroogt. De verpotting is nu klaar, maar we zijn er nog niet.
De boom is verpot en wordt nu gesnoeid. De dode takken worden eruit gehaald en de top flink korter gemaakt. Het is een vrij grote boom daarom ga ik proberen om de boom compact op te bouwen. Door de top van de boom boom kort te houden reduceer ik de totale lengte van de boom. Takken onderin de boom zullen verder uit mogen groeien en door het juist balanceren zal de boom kleiner lijken.
Nu moeten we de boom weer aan de groei zien te krijgen. De komende weken wordt de boom dagelijks geneveld met een preparaat van aminozuren en suikers. Hierdoor wordt de bast zachter waardoor latente knoppen makkelijker kunnen doorbreken. De suikers zullen ervoor zorgen dat ze beter opstarten en geven hulp bij het uitgroeien.
Na twee weken verschijnen er knopjes en komt de boom langzaam uit de startblokken. Het gaat moeizaam, en het zijn niet veel knoppen. Mede door het mooie weer, veel zon en af en toe een bui, gaat het steeds beter en verschijnen er meer knoppen. Na een maand staat de boom weer voorzichtig in het blad. Hij kan nu zelf weer gaan zorgen voor groei en voeding. De wortels zullen nu herstellen en de boom kan weer reserves aan gaan leggen. Alhoewel het er nu al goed uitziet, zal het grootste effect van deze geslaagde verpotting pas volgend jaar tot uiting komen.
De boom is goed hersteld van de verpotting. Dit jaar, 2014, kende een goed en lang groeiseizoen. De acer is goed gemest en groeit weer voorspoedig. Toch zal het wel een paar jaar duren voordat de boom zo vitaal zal zijn als hij ooit was. De boom kan nu weer reserves aanleggen en zal ieder jaar sterker worden. Wel zal de boom in 2017 weer een verpotting nodig hebben. In 2015 is de boom goed van start gegaan. Er is in het seizoen een deel van de bladeren geplukt om de de boom te laten backbudden, knoppen terug maken op oud hout. Ook is de boom gesnoeid en zijn wat takken bedraad. Verder is de boom weer stevig bemest om verder reserves aan te leggen. Het resultaat daarvan zal in 2016 goed te zien zijn. De kleur van het blad is al een stuk beter. Minder geel en dieper groen.
De boom heeft in de koude kas gestaan deze winter. Niet dat het nodig was gezien de temperaturen maar beter “safe than sorry”. Voordeel daarvan was wel dat de boom al vroeg is opgestart. De effecten van de sterke bemesting laten zien dat de boom weer sterk aan het worden is. Binnenkort zal de boom gesnoeid en bedraad worden. Hierbij zal al het blad verwijdert worden en mag de boom weer opnieuw uitlopen. Hierdoor bouwen we dit jaar een tweede generatie vertakking op met hopelijk korte internodien.
In 2021 vond ik dat de boom te ver naar buiten was gegroeid. De boom was aan een verpotting toe en een stevige snoei-beurt was ook geen overbodige luxe. Dus tijd om de boom voor te bereiden. In het seizoen 2021 werd de boom stevig bemest. Daarna in het voorjaar van 2022 werd de boom verpot waarbij er flink ingegrepen werd in de wortelkluit.
Een aantal maanden kreeg de boom de tijd om te herstellen. Toen de boom lengte groei liet zien was het tijd om sterker te gaan bemesten. De boom werd open gemaakt, deels bladsnoei, en bemesting werd opgevoerd. Begin Juli was het tijd om de boom fors terug te snoeien. Over het algemeen heb ik alle takken ongeveer 20 cm. ingekort. De boom zal nu binnen op de overgebleven vertakking weer uitlopen waarna ik de fijne vertakking weer kan opbouwen.
